Iqela lophando elikhokelwa nguProf XUE Tian kunye noProf MA Yuqian ovela kwiYunivesithi yeSayensi kunye neTeknoloji yaseChina (USTC), ngokubambisana namaqela amaninzi ophando, uye wenza ngempumelelo i-Human near-infrared (NIR) umbono wombala we-spatiotemporal ngokusebenzisa i-upconversion contact lens (UCLs). Uphononongo lwapapashwa kwi-Intanethi kwiSeli ngoMeyi 22, 2025 (EST), kwaye yafakwa kwiNdaba ekhutshwe ngu.Cinezela iSeli.
Kwindalo, amaza ombane athatha uluhlu olubanzi lwamaza obude, kodwa iliso lomntu linokubona kuphela indawana emxinwa eyaziwa njengokukhanya okubonakalayo, okwenza ukukhanya kwe-NIR ngaphaya kwesiphelo esibomvu se-spectrum singabonakali kuthi.
Isazobe soku1. Amaza ombane kunye ne-spectrum yokukhanya ebonakalayo (Umfanekiso ovela kwiqela likaProf. XUE)
Ngo-2019, iqela elikhokelwa nguProf. XUE Tian, MA Yuqian, kunye no-HAN Gang bafezekiseke ngokufaka i-nanomaterials upconversion kwi-retinas yezilwanyana, okwenza ukuba umfanekiso we-NIR wokuqala ubonakale kwizilwanyana ezincancisayo. Nangona kunjalo, ngenxa yokusebenza okulinganiselweyo kwenaliti ye-intravitreal ebantwini, umceli mngeni ophambili kobu buchwephesha ulele ekwenzeni ukuba abantu babone ukukhanya kwe-NIR ngeendlela ezingangeneleli.
Iilensi zoqhagamshelwano ezithambileyo ezenziwe nge-polymer composites zibonelela ngesisombululo esinxitywayo, kodwa ukuphuhliswa kwe-UCL kujongene nemingeni emibini ephambili: ukufikelela kwisakhono sokuguqula kakuhle, esifuna i-nanoparticles ephezulu yokuguqulwa (UCNPs) i-doping, kunye nokugcina ukukhanya okuphezulu. Nangona kunjalo, ukubandakanya i-nanoparticles kwiipolymers kuguqula iipropathi zabo ezibonakalayo, okwenza kube nzima ukulinganisela ukugxininiswa okuphezulu kunye nokucaca kwe-optical.
Ngokuguqulwa komphezulu we-UCNP kunye nokuhlolwa kwezixhobo zepolymeric ezihambelana ne-refractive-index-index, abaphandi baphuhlise i-UCLs ekufezekiseni i-7-9% ye-UCNP yokudibanisa ngelixa igcina i-90% elubala kwi-spectrum ebonakalayo. Ngaphezu koko, ii-UCLs zibonise ukusebenza okwanelisayo kwe-optical, i-hydrophilicity, kunye ne-biocompatibility, kunye neziphumo zovavanyo ezibonisa ukuba zombini iimodeli ze-murine kunye nabathwali bomntu abanakukwazi ukubona ukukhanya kwe-NIR kuphela kodwa baphinde bahlule amaxesha ayo exeshana.
Okuchukumisa ngakumbi, iqela lophando liyile inkqubo yeglasi yamehlo enxitywayo edityaniswe nee-UCL kunye ne-imaging ye-optical ephuculweyo ukuze yoyise umda wokuba ii-UCL eziqhelekileyo zibonelela kuphela abasebenzisi ngembono erhabaxa yemifanekiso ye-NIR. Le nkqubela phambili yenza abasebenzisi babone imifanekiso ye-NIR enesisombululo sesithuba esithelekiswa nombono wokukhanya obonakalayo, okuvumela ukuqondwa ngokuchanekileyo kweepateni ze-NIR ezinzima.
Ukuqhubela phambili ukumelana nobukho obuxhaphakileyo bokukhanya kwe-NIR okubonakalayo kwindawo yendalo, abaphandi batshintshe ii-UCNP zemveli ngee-UCNP ze-trichromatic ukuphuhlisa iilensi zoqhagamshelwano ze-trichromatic upconversion (tUCLs), ezenza abasebenzisi bakwazi ukwahlula amaza amaza e-NIR ahlukeneyo kwaye babone umbala obanzi we-NIR. Ngokudibanisa umbala, ixesha, kunye nolwazi lwendawo, ii-tUCL zivumeleke ukuqatshelwa ngokuchanekileyo kwedatha ye-NIR ene-multi-dimensional-encoded, enika ukuphuculwa kokukhethwa kwe-spectral kunye namandla okuchasana nokuphazamiseka.
Isazobe 2. Inkangeleko yombala yeepateni ezahlukeneyo (izibuko ezibonisiweyo ezifanisiweyo ezinembonakalo eyahlukileyo) phantsi kokukhanya okubonakalayo kunye nokukhanya kwe-NIR, njengoko kujongwe ngenkqubo yeglasi yamehlo enxibekayo edityaniswe nee-tUCLs. (Umfanekiso ovela kwiqela likaProf. XUE)
Isazobe sesi-3. Ii-UCL zenza imbono yomntu yokukhanya kwe-NIR ngokwexeshana, indawo, kunye nemilinganiselo yechromatic. (Umfanekiso ovela kwiqela likaProf. XUE)
Olu pho nonongo, olubonise isisombululo esinxitywayo sombono we-NIR ebantwini ngokusebenzisa ii-UCL, zabonelela ngobungqina bombono wombala we-NIR kwaye wavula izicelo ezithembisayo kukhuseleko, ukulwa nokukhwabanisa, kunye nokunyangwa kokusilela kombala.
Ikhonkco lephepha:https://doi.org/10.1016/j.cell.2025.04.019
(Ibhalwe nguXU Yehong, SHEN Xinyi, ihlelwe nguZHAO Zheqian)
Ixesha lokuposa: Jun-07-2025